Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của tác giả Đào Trung Thành về vấn đề “Trẻ em không nên học lập trình” của Jensen Huang – CEO Nvidia.
Tôi (tác giả Đào Trung Thành) tán thành quan điểm của Jensen Huang (Hoàng Nhân Huân) về việc trong tương lai trẻ em nói chung không cần phải học lập trình (coding). Tuy nhiên, về tổng quát như vậy nhưng vấn đề này vốn phức tạp và phụ thuộc vào bối cảnh, cũng như các tiên đoán về AI.
Tôi xin làm rõ một số ý của mình, ngõ hầu bạn đọc hiểu thêm về các giác độ phức tạp của vấn đề.
- Trong ngắn hạn, việc học code vẫn mang lại nhiều lợi ích, giúp phát triển tư duy logic và giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, với sự phát triển của AI, ngôn ngữ tự nhiên có thể trở thành công cụ lập trình chính, làm giảm nhu cầu học viết mã truyền thống.
- Kỹ năng nào cần thiết khi tốc độ học tập và năng lực của AI ngày càng hơn người bình thường?
- Tư duy trừu tượng và giải quyết vấn đề: Các kỹ năng này giúp con người hiểu và phát triển các giải pháp sáng tạo, điều mà AI vẫn còn hạn chế.
- Kỹ năng hợp tác với AI: Hiểu cách làm việc và tối ưu hóa công việc cùng AI sẽ trở nên quan trọng, bao gồm việc biết cách đặt câu hỏi và định hình vấn đề để AI có thể hỗ trợ hiệu quả nhất.
- Học cách học: Trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng, khả năng tự học và thích nghi sẽ là chìa khóa để thành công, không chỉ trong công nghệ mà còn trong mọi lĩnh vực khác.
Tình hình hiện tại của AI
Đúng là AI đã đạt được những bước tiến vượt bậc trong những năm gần đây, nhưng việc đánh giá chính xác mức độ tiệm cận với AGI là một vấn đề phức tạp. Dự đoán của TS Alan Thompson về việc AI đã đạt đến 70% năng lực AGI là một dấu hiệu cho thấy chúng ta đang tiến gần hơn đến việc tạo ra một hệ thống có khả năng hiểu và thực hiện các nhiệm vụ với sự thông minh và linh hoạt tương tự như con người.
Sự phát triển nhanh chóng của AI, đặc biệt là các mô hình ngôn ngữ lớn và các hệ thống học sâu, cho thấy khả năng đạt được AGI trong tương lai gần là có thể. Tuy nhiên, việc dự đoán chính xác khi nào AGI sẽ xuất hiện vẫn là một thách thức lớn.
AGI có khả năng thay đổi cơ bản thị trường lao động và cấu trúc kinh tế toàn cầu. Cần có sự chuẩn bị để đối phó với việc tự động hóa mở rộng và mất mát việc làm, bao gồm cả việc nâng cao kỹ năng cho người lao động.
Trong thời đại AGI đến gần, việc chuẩn bị cho cả trẻ em và người lao động về mặt kỹ năng sẽ cần được nhìn nhận dưới một góc độ mới, không chỉ dừng lại ở việc học cách sử dụng công nghệ mà còn phát triển những kỹ năng có thể giúp họ thích nghi và thành công trong một thế giới mà AGI có vai trò quan trọng.
Kỹ năng thiết yếu trong thời đại AI
1. Kỹ năng mềm
Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề: Kỹ năng này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi AGI có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ logic và phân tích. Con người cần có khả năng đặt câu hỏi sâu sắc, phản biện và tìm ra giải pháp cho những vấn đề phức tạp mà AGI chưa thể giải quyết một cách toàn diện.
- Sáng tạo và đổi mới: Trong khi AGI có thể mô phỏng một số hình thức sáng tạo, khả năng con người tạo ra ý tưởng mới và kết hợp thông tin một cách độc đáo vẫn là một lợi thế cạnh tranh.
- Kỹ năng giao tiếp và thấu hiểu: AGI có thể giao tiếp, nhưng sự hiểu biết sâu sắc về cảm xúc, động cơ và nhu cầu con người là điều mà chỉ con người mới có thể cảm nhận và phản hồi một cách chính xác nhất.
- Linh hoạt và thích ứng: Khả năng thích nghi với sự thay đổi và học cách học sẽ giúp cá nhân không chỉ sống sót mà còn phát triển trong môi trường thay đổi nhanh chóng.
2. Kỹ năng kỹ thuật
- Hiểu biết cơ bản về AI: Dù không cần phải trở thành chuyên gia, một hiểu biết cơ bản về cách thức hoạt động của AI và các công nghệ liên quan sẽ giúp mọi người tận dụng và tương tác hiệu quả với công nghệ.
- An toàn và bảo mật thông tin: Trong một thế giới ngày càng kỹ thuật số, kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân và hiểu biết về an ninh mạng trở thành thiết yếu.
- Tương tác với AGI: Học cách thiết lập, quản lý và tối ưu hóa tương tác giữa con người và AGI, bao gồm việc biết cách đặt câu hỏi, phân tích và sử dụng thông tin từ AGI một cách hiệu quả.
3. Quan điểm về đạo đức và xã hội
- Xác định lập trường về đạo đức AI: Nhận thức và đánh giá tác động đạo đức của quyết định và hành động liên quan đến AGI, bảo vệ quyền lợi và quyền riêng tư của con người trong môi trường số.
- Vấn đề cộng tác, hợp tác: Phát triển kỹ năng làm việc nhóm và cộng tác, không chỉ với con người mà còn với AGI, để tối đa hóa hiệu suất và sáng tạo.
- Trách nhiệm xã hội: Nâng cao ý thức và cam kết với việc phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội, đảm bảo công nghệ được sử dụng một cách có lợi cho xã hội và môi trường.
Trong thời đại AGI, việc giáo dục và đào tạo phải tập trung vào việc phát triển một con người toàn diện, sẵn sàng đối mặt và tận dụng những thách thức và cơ hội mới mà thế giới tương lai mang lại.
—
Tôi quan sát tranh luận thấy một việc khá thú vị là những người vẫn đang code và làm software thì đa số có cái nhìn linh hoạt và thích ứng, họ cho rằng không cần phải học code trong tương lai trong khi có khá nhiều tiếng nói bảo thủ, không hề tiếp thu, thay đổi trước bối cảnh công nghệ AI đang thay đổi nhanh chóng.